Karatsu Ware/pl: Difference between revisions

From Global Knowledge Compendium of Traditional Crafts and Artisanal Techniques
Created page with "Wyroby Karatsu pochodzą z późnego '''okresu Momoyama''' (koniec XVI wieku), kiedy koreańscy garncarze zostali sprowadzeni do Japonii podczas '''Wojen Imjin (1592–1598)'''. Ci rzemieślnicy wprowadzili zaawansowane technologie pieców i techniki ceramiczne, co doprowadziło do rozkwitu garncarstwa w regionie Karatsu."
 
FuzzyBot (talk | contribs)
Updating to match new version of source page
(One intermediate revision by the same user not shown)
Line 1: Line 1:
<languages />
<languages />
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<div class="craftpedia-translation-warning">
  ⚠️ This article is currently being translated. Some languages may not be fully available yet.
</div>
</div>
'''Naczynia Karatsu''' (唐津焼 ''Karatsu-yaki'') to tradycyjny styl japońskiej ceramiki pochodzący z miasta Karatsu w dzisiejszej '''prefekturze Saga''', na wyspie Kiusiu. Znane ze swojej ziemistej estetyki, praktycznych kształtów i subtelnych szkliw, naczynia Karatsu są cenione od wieków, szczególnie wśród mistrzów herbaty i kolekcjonerów rustykalnej ceramiki.
'''Naczynia Karatsu''' (唐津焼 ''Karatsu-yaki'') to tradycyjny styl japońskiej ceramiki pochodzący z miasta Karatsu w dzisiejszej '''prefekturze Saga''', na wyspie Kiusiu. Znane ze swojej ziemistej estetyki, praktycznych kształtów i subtelnych szkliw, naczynia Karatsu są cenione od wieków, szczególnie wśród mistrzów herbaty i kolekcjonerów rustykalnej ceramiki.



Revision as of 14:12, 2 July 2025


 ⚠️ This article is currently being translated. Some languages may not be fully available yet.

Naczynia Karatsu (唐津焼 Karatsu-yaki) to tradycyjny styl japońskiej ceramiki pochodzący z miasta Karatsu w dzisiejszej prefekturze Saga, na wyspie Kiusiu. Znane ze swojej ziemistej estetyki, praktycznych kształtów i subtelnych szkliw, naczynia Karatsu są cenione od wieków, szczególnie wśród mistrzów herbaty i kolekcjonerów rustykalnej ceramiki.

Historia

Wyroby Karatsu pochodzą z późnego okresu Momoyama (koniec XVI wieku), kiedy koreańscy garncarze zostali sprowadzeni do Japonii podczas Wojen Imjin (1592–1598). Ci rzemieślnicy wprowadzili zaawansowane technologie pieców i techniki ceramiczne, co doprowadziło do rozkwitu garncarstwa w regionie Karatsu.

Ze względu na bliskość głównych szlaków handlowych i wpływ sąsiednich ośrodków garncarskich, naczynia Karatsu szybko zyskały popularność w całej zachodniej Japonii. W okresie Edo stały się jednym z głównych rodzajów codziennej zastawy stołowej i naczyń do herbaty zarówno dla samurajów, jak i kupców.

Charakterystyka

Wyroby Karatsu znane są z:

  • Bogata w żelazo glina pozyskiwana lokalnie z prefektury Saga.
  • Proste i naturalne formy, często toczone na kole z minimalną dekoracją.
  • Różnorodność szkliw, w tym:
    • E-karatsu – zdobione pędzlem z tlenku żelaza.
    • Mishima-karatsu – inkrustowane wzory w białej masie.
    • Chōsen-karatsu – nazwana na cześć koreańskich kombinacji szkli.
    • Madara-karatsu – cętkowane szkliwo powstające w wyniku topienia skalenia.
  • Estetyka wabi-sabi, wysoko ceniona w japońskiej ceremonii herbacianej.

Techniki wypału wyrobów końcowych

Wyroby karatsu były tradycyjnie wypalane w piecach anagama (jednokomorowych) lub noborigama (wielokomorowych wspinaczkowych), które nadają naturalne szkliwa popiołu i nieprzewidywalne efekty powierzchni. Niektóre piece nadal wykorzystują opalanie drewnem, podczas gdy inne przyjęły piece gazowe lub elektryczne dla uzyskania spójności.

Techniki i tradycje Karatsu Ware dzisiaj

Kilka nowoczesnych pieców w Karatsu kontynuuje tradycję, niektóre z nich mają rodowód sięgający oryginalnych koreańskich garncarzy. Współcześni garncarze często łączą techniki historyczne z osobistą innowacją. Do najbardziej szanowanych nowoczesnych pieców należą:

  • „Piec Nakazato Tarōemon” – obsługiwany przez rodzinę Żywych Skarbów Narodowych.
  • „Piec Ryumonji” – znany z odrodzenia tradycyjnych form.
  • Piec Kōrai – specjalizujący się w Chōsen-karatsu.

Znaczenie kulturowe

Wyroby Karatsu są głęboko związane z japońską ceremonią herbaty (szczególnie szkołą wabi-cha), gdzie ich stonowane piękno i jakość dotykowa są wysoko cenione. W przeciwieństwie do bardziej wyrafinowanych wyrobów, takich jak naczynia Arita, wyroby Karatsu podkreślają niedoskonałość, fakturę i odcienie ziemi.

W 1983 roku wyroby Karatsu zostały oficjalnie uznane przez japoński rząd za Tradycyjne Rzemiosło. Nadal są symbolem bogatego dziedzictwa ceramicznego Kiusiu.

Powiązane style

  • Hagi Ware – kolejny ulubiony przedmiot ceremonii herbacianej, znany z miękkich szkli.
  • Arita Ware – porcelana produkowana w pobliżu z większą finezją.
  • Takatori Ware – wysoko wypalana kamionka z tego samego regionu, również o koreańskim pochodzeniu.

Zobacz także