Karatsu Ware

From Global Knowledge Compendium of Traditional Crafts and Artisanal Techniques
Revision as of 14:12, 2 July 2025 by FuzzyBot (talk | contribs) (Updating to match new version of source page)
(diff) ← Older revision | Latest revision (diff) | Newer revision → (diff)


 ⚠️ This article is currently being translated. Some languages may not be fully available yet.

Карацу һауыт-һабаһы (唐津焼 Карацу-яки) — япон керамикаһының традицион стиле, хәҙерге Сага префектураһы ҡалаһында, Кюсю утрауында урынлашҡан Карацу ҡалаһынан барлыҡҡа килгән. Ерле эстетикаһы, практик формалары һәм нескә глазурҙары менән дан тотҡан Карацу һауыт-һабаһы быуаттар буйы ҡәҙерләп һаҡлана, бигерәк тә сәй оҫталары һәм ауыл керамикаһын йыйыусылар араһында.

Тарих

Карацу һауыт-һабаһы Момояма осоро аҙағына (XVI быуат аҙағы) ҡарай, ул ваҡытта Японияға Имдзин һуғыштары (1592—1598) ваҡытында корей көршәкселәре килтерелә. Был оҫталар алдынғы мейес технологияларын һәм керамика техникаһын индерә, был Карацу районында керамиканың сәскә атыуына килтерә.

Төп сауҙа юлдарына яҡын булыуы һәм күрше керамика үҙәктәренең йоғонтоһо арҡаһында Карацу һауыт-һабаһы тиҙ арала бөтә көнбайыш Японияла популярлыҡ яулай. Эдо осоронда, ул самурайҙар һәм сауҙагәрҙәр синыфтары өсөн көндәлек һауыт-һаба һәм сәй һауыт-һабаһының төп төрҙәренең береһенә әйләнә.

Характеристика

Карацу һауыт-һабаһы үҙенең:

  • Тимергә бай балсыҡ урындағы Сага префектураһынан алынған.
  • Ябай һәм тәбиғи формалар, йыш ҡына тәгәрмәс-ташланған минималь биҙәк менән.
  • Төрлө глазурь, шул иҫәптән:
    • Э-карацу – тимер оксиды кисть менән биҙәлгән.
    • Мисима-карацу – аҡ тайпылышта инкрустацияланған өлгөләр.
    • Чосен-карацу – корей стилендәге глазурь комбинациялары исеме менән аталған.
    • Мадара-карацу – полевой шпат иретеү һөҙөмтәһендә барлыҡҡа килгән таплы глазурь.
  • Ваби-саби эстетика, япон сәй тантанаһында юғары баһалана.

Атыу техникаһы аҙаҡҡы һауыт-һаба

Карацу һауыт-һабаһы традицион рәүештә анагама (бер камералы) йәки ноборигама (күп камералы альпинизм) мейестәрендә яндырылған, улар тәбиғи көл глазурҙары һәм көтөлмәгән өҫкө эффекттар бирә. Ҡайһы бер мейестәрҙә бөгөн дә утын яндырыу ҡулланыла, ә икенселәре эҙмә-эҙлеклелек өсөн газ йәки электр мейестәрен ҡуллана.

Бөгөнгө көндә Карацу һауыт-һабаһының техникаһы һәм йолалары

Карацулағы бер нисә заманса мейес был йоланы дауам итә, ҡайһы берҙәренең нәҫелдәре тәүге корей көршәкселәренә барып тоташа. Хәҙерге көршәкселәр йыш ҡына тарихи алымдарҙы шәхси яңылыҡ менән берләштерә. Хәҙерге замандың иң хөрмәтле мейестәре араһында:

  • Наказато Тароэмон мейесе ​​– Тере милли хазиналары ғаиләһе тарафынан идара ителә.
  • Рюмонджи мейесе ​​– традицион формаларҙы тергеҙеү менән билдәле.
  • Корай мейесе ​​– Чосен-карацу буйынса махсуслашҡан.

Мәҙәни әһәмиәт

Карацу һауыт-һабаһы япон сәй тантанаһы (бигерәк тә ваби-ча мәктәбе) менән тәрән бәйле, унда уның баҫтырылған матурлығы һәм тактиль сифаты юғары баһалана. Арита һауыт-һабаһы кеүек рафинацияланған әйберҙәрҙән айырмалы рәүештә, Карацу киҫәктәре камилһыҙлыҡты, текстураны һәм ер төҫтәрен һыҙыҡ өҫтөнә ала.

1983 йылда Япония хөкүмәте тарафынан Карацу һауыт-һабаһы рәсми рәүештә «Традицион кәсеп» тип билдәләнә. Ул Кюсю символы булып ҡала’бай керамик мираҫы.

Бәйләнешле стилдәр

  • Һағы һауыт-һаба – тағы ла бер сәй-тантанаһы яратҡан, йомшаҡ глазурь менән билдәле.
  • Арита һауыт-һаба – яҡында етештерелгән фарфор ҙурыраҡ нәфислек менән.
  • Такатори һауыт-һаба – шул уҡ төбәктән юғары утлы таш һауыт-һаба, шулай уҡ корей сығышлы.

Шулай уҡ ҡарағыҙ